به گزارش خبرنگار Øوزه دولت خبرگزاری Ùارس،‌ «اصل 142 قانون اساسی»؛ این همان اصلی است Ú©Ù‡ بیشتر با عنوان «از کجا آورده اید؟» معرو٠است Ùˆ بر طبق آن رئیس قوه قضائیه موظ٠است اموال رهبر، رئیس جمهور، معاونان، وزرا،‌ همسر Ùˆ Ùرزندان آنان را بررسی کند تا در طول دوره مسوولیت بر خلا٠قانون اÙزایش نیاÙته باشد.
آیا روØانی اموالش را اعلام عمومی Ù…ÛŒ کند؟
این اصل که معمولا در آغاز و پایان دولت ها مورد توجه قرار می گیرد، با روش خاصی از سوی قوه قضائیه اعمال می شود.
در آغاز Ùˆ پایان هر دولت دÙترچه Ùˆ Ùرمی مخصوص برای رئیس جمهور، وزرا و‌ معاونان ارسال Ù…ÛŒ شود Ùˆ مسئولان موظ٠هستند در طول مدت زمان مشخص، اظهارنامه اموال خود را به رئیس قوه قضائیه ارائه کنند.
بر اساس این اظهارنامه مسئولان مذکور موظ٠هستند Ú©Ù‡ کلیه اموال منقول Ùˆ غیرمنقول، Øساب های شخصی Ùˆ منابع مالی خود را اظهار کنند تا قوه قضائیه در پایان دوره مسئولیت،‌ چگونگی اÙزایش اموال آنها را مورد بررسی قرار داده Ùˆ نظر خود را اعلام کند.
با روی کار آمدن دولت روØانی از گوشه Ùˆ کنار اظهارات مختلÙÛŒ درباره اعلام اموال رئیس جمهور به قوه قضائیه Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯.
Ù…Øمد باقر نوبخت سخنگوی دولت تنها Ùرد دولتی بود Ú©Ù‡ Ú©Ù‡ در زمینه اعلام اموال روØانی به رئیس قوه قضائیه اظهارنظر کرد.
نوبخت در Ú¯Ùت Ùˆ Ú¯Ùˆ با یکی از خبرگزاری ها در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا تاکنون رئیس‌جمهور بر اساس سنت همیشگی دارائی‌های خود را به رئیس قوه قضائیه اعلام نکرده است؟ اظهار داشت:قطعا این کار صورت خواهد گرÙت.
ÙˆÛŒ ادامه داد: این‌ها مسائل Øاشیه‌ای است Ùˆ Ú†Ù‡ خوب است Ú©Ù‡ تمرکز خود را جهت Ú©Ù…Ú© به دولت در جهت رÙع مشکلات اساسی مردم کنیم.
این اظهارنظر کوتاه نوبخت اما پایان ماجرای اظهار اموال دولتمردان یازدهم به رئیس قوه قضائیه نبود.
یکی از سایت های خبری چند روز پیش در خبری مدعی شد Ú©Ù‡ ظاهرا وزیران کابینه دولت تدبیر Ùˆ امید به عنوان یکی از مشمولان اصل 142 قانون اساسی، زیاد علاقه به تکمیل دÙترچه معروÙ «از کجا آورده اید؟» ندارند.
این سایت خبری در این باره نوشت: وزرای دولت یازدهم استقبال خوبی از اعلام لیست اموال خود به قوه قضائیه نداشته‌اند. Ú¯Ùته می‌شود تاکنون تعداد انگشت‌شماری از وزرای دولت لیست اموال خود را اعلام کرده‌اند.
البته این اولین بار نیست Ú©Ù‡ موضوع اعلام اموال دولتی ها مورد توجه قرار Ù…ÛŒ گیرد Ùˆ پیش از این نیز Øاشیه هایی درباره اموال مسئولان به ویژه روسای جمهور وجود داشته است.
اموال هاشمی و همه جنجال هایش!
اکبر هاشمی رÙسنجانی Ú©Ù‡ این روزها در جایگاه ریاست مجمع تشخیص مصلØت نظام قرار دارد بدلیل داشتن کارنامه ریاست جمهوری، چندین بار موظ٠بوده اموال خود را به رئیس قوه قضائیه اعلام کند.
در این میان هیچ کس از Ùهرست اموال هاشمی رÙسنجانی مطلع نیست ولی با جست Ùˆ جو در خاطرات ÙˆÛŒ به نکته جالبی بر Ù…ÛŒ خوریم.
هاشمی در کتاب خاطرات خود Ú©Ù‡ مربوط به وقایع سال 68 است Ùˆ با عنوان «بازسازی Ùˆ سازندگی» منتشر شده، در تاریخ 25 شهریور سال 1368 درباره موضوع اظهار اموالش به قوه قضائیه Ù…ÛŒ نویسد:شب در مقر خوابیدم تا کارهای Ùردا را ØµØ¨Ø Ø²ÙˆØ¯ شروع کنم. Ùرم صورت اموال خود Ùˆ بستگان درجه اول را در اجرای اصل 142 قانون اساسی برای قوه قضائیه پر کردم .
اکبر هاشمی ظاهرا در همان روزهای ابتدایی دولت خود Ú©Ù‡ Ú©Ù…ÛŒ دیرتر از زمان معمول (به دلیل Ùوت امام راØÙ„) آغاز شده بود، لیست اموال خود Ùˆ اÙراد درجه یک خانواده اش را به رئیس وقت قوه قضائیه ارسال کرده است.
هاشمی رÙسنجانی در مصاØبه تاریخی Ùˆ 16 ساعته خود با روزنامه کیهان Ú©Ù‡ بعدها با عنوان «بی پرده با هاشمی» منتشر شد، تا Øدودی اموالش را ØªØ´Ø±ÛŒØ Ú©Ø±Ø¯.
هاشمی در پاسخ به سوال خبرنگار کیهان Ú©Ù‡ درباره Øواشی اموال ÙˆÛŒ Ù…ÛŒ پرسد، Ù…ÛŒ گوید: در مورد قم، من وقتی وارد کار ساختمان Ùˆ زمین شدم، مقداری زمین با قیمت متری یک یا دو تومان در بیرون شهر خریدم. اینها را Ú©Ù… Ú©Ù… خیابان بندی کردند Ùˆ بعد گران تر شد Ú©Ù‡ یک مقدار را Ùروختم Ùˆ آن را آباد کردم. مقداری را برای خودش مصر٠کرده بودم. چند سال هم در زندان بودم Ùˆ اینها یک مقدار مصر٠شد. وقتی Ú©Ù‡ از زندان آزاد شدم، مقداری را مجانی به طلبه های نیازمند دادم. عده زیادی از طلبه ها از این زمین ها گرÙتند به هر Ùرزندم پنج قطعه دویست یا سیصدمتری دادم Ú©Ù‡ برای خودشان استÙاده کنند. بچه ها هم Ú©Ù… Ú©Ù… Ùروختند Ùˆ هزینه زندگی Ùˆ ساخت منزل کردند. در تهران Ùˆ کرج هم مستغلات داشتم Ùˆ آن را هم Ùروختم Ùˆ خرج کردم. زمینهایمان را هم به تدریج Ùروختیم Ùˆ برای بچه ها خانه ساختیم. ولی Ø³Ø·Ø Ù…Ø¹Ø§Ø´ را Ù†Ú¯Ù‡ داشتیم.
ÙˆÛŒ تاکید Ù…ÛŒ کند: بعد از انقلاب هم کاسبی نکردم. بنابراین از Ù„Øاظ دارایی، در Øد متوسط است و همین است Ú©Ù‡ من Ù…ÛŒ گویم!
اما این تمام ماجرای اموال هاشمی Ùˆ Øاشیه های پیرامون آن نبود Ùˆ سال ها بعد در ایام انتخابات دوره دهم انتخابات ریاست جمهوری موضوع اموال ÙˆÛŒ دوباره بر سر زبان ها اÙتاد.
ماجرا از مناظره تلویزیونی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری دهم Ùˆ اظهارات اØمدی نژاد در این برنامه درباره اموال هاشمی رÙسنجانی Ùˆ Ùرزندانش آغاز شد.
در ادامه ماجرا اظهارات رئیس جمهور سابق،‌ شدیدا مورد انتقاد هاشمی رÙسنجانی قرار گرÙت تا جایی Ú©Ù‡ ÙˆÛŒ در نامه معرو٠خود به رهبر انقلاب Ú©Ù‡ چند روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری دهم رسانه ای شد، به این مساله اشاره کرد.
هاشمی در بخشی از نامه اش درمورد اموالش Ùˆ Øاشیه های Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯Ù‡ درباره آن، اینگونه Ù…ÛŒ گوید: گرچه در گذشته به بخشی از این اتهامات پاسخ داده شده Ùˆ رئیس قوه قضاییه وقت جناب آقای یزدی در پایان کار ریاست جمهوری اینجانب، در عمل به اصل 142 قانون اساسی رسماً اعلام پاکی Ùˆ منزّه بودن خانواده رئیس‌جمهور Ùˆ Øتی کم‌شدن دارایی‌ها در دوران مسئولیت را نمودند، ولی تکرار اتهام تکرار جواب را می‌طلبد.
البته Ù…Øسن پسر ارشد آیت الله هم از قاÙله عقب نماند Ùˆ در 18 خرداد 88 در نامه ای به اØمدی نژاد درباره شبهات Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯Ù‡ در مناظره اظهارنظر کرد.
Ù…Øسن هاشمی در نامه اش به رئیس جمهور سابق نوشت: شما Ú©Ù‡ مدعی ارائه لیست اموال خود [به رئیس قوه قضائیه] هستید، بعید است ندانید Ú©Ù‡ ما لیست اموال خود را سه بار به قوه قضائیه داده‌ایم. یکبار در سال 68ØŒ یک بار در سال 72 Ùˆ یک بار در سال 76 Ùˆ مگر آیت‌الله یزدی رئیس وقت قوه قضائیه در نماز جمعه Ù†Ú¯Ùت Ú©Ù‡ اموال ما نسبت به قبل از انقلاب کمتر نیز شده است.
البته آیت الله یزدی نیز Ú©Ù‡ در زمان ریاست جمهوری هاشمی در جایگاه ریاست قوه قضائیه قرار داشت درباره مسائل Ùˆ شبهه های پیرامون اموال هاشمی Ùˆ ادعای Ùرزند هاشمی Ùˆ استناد به اظهاراتش در نماز جمعه، واکنش نشان داد.
رئیس جامعه مدرسین Øوزه علمیه قم با اشاره به اظهارنظر زمان ریاستش بر قوه قضائیه درباره اموال هاشمی Ú¯Ùت: وضعیت Ùعلی ایشان را رییس Ùعلی قوه قضاییه پاسخگو هستند Ùˆ بنده الان مسوولیتی در این خصوص ندارم.
آیت الله یزدی ادامه داد: تماس های مکرری درباره وظیÙÙ‡ قوه قضاییه در زمان ریاست بنده نسبت به رسیدگی به دارایی رییس جمهور وقت (هاشمی) به عمل آمده وسوالات زیادی Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯Ù‡ است.
ÙˆÛŒ تاکید کرد: آن Ú†Ù‡ بنده در این خصوص اعلام کرده ام مربوط به قبل Ùˆ بعد از دوره خدمت رییس جمهور Ù…Øترم وقت (هاشمی) یعنی Øدود ده سال قبل است Ùˆ بدیهی است Ú©Ù‡ وضعیت Ùعلی اموال ایشان را رییس Ù…Øترم Ùعلی قوه قضاییه پاسخگو هستند Ùˆ بنده الان مسوولیتی در این خصوص ندارم.
آیت الله هاشمی شاهرودی، رئیس وقت قوه قضائیه البته هیچگاه درباره اموال هاشمی رÙسنجانی اظهار نظری نکرد چون بر اساس قانون اساسی هیچ مسئولیتی در مورد بررسی اموال رئیس مجمع تشخیص نظام Ùˆ یا اعضای مجلس خبرگان رهبری ( Ú©Ù‡ هاشمی در آن عضویت دارد) به رئیس قوه قضائیه واگذار نشده است.
سید Ù…Øمد خاتمی؛ لیستی Ú©Ù‡ بی سرو صدا ارسال شد!
سید Ù…Øمد خاتمی در دوم خرداد 76 به عنوان رئیس جمهور منتخب مردم، برگزیده شد Ùˆ در مرداد همان سال نیز مراسم تنÙیذ ØÚ©Ù… رئیس جمهور برگزار شد.
بنابر این گزارش هیچ خبری در رسانه ها مبنی بر اعلام عمومی اموال پنجمین رئیس جمهور ایران وجود ندارد، نه در سال 76 در ابتدای دوران ریاست جمهوری و نه در سال 84 یعنی انتهای دومین دوره ریاست جمهوری خاتمی!
البته Ù…Øمد علی ابطØÛŒ Ú©Ù‡ در اوایل دولت خاتمی مسئولیت ریاست دÙتری ÙˆÛŒ را به عهده دارد درباره اعلام اموال خاتمی Ùˆ وزرا Ùˆ معاونانش در دولت Ù‡Ùتم Ù…ÛŒ گوید: در همان ابتدای دوره ریاست جمهوری خاتمی، دÙترچه ای برای اظهار اموال رئیس جمهور، خانواده Ùˆ وزرایش ارسال شد Ú©Ù‡ در همان روزهای اول لیست اموال به قوه قضائیه تقدیم شد.
ÙˆÛŒ ادامه Ù…ÛŒ دهد: البته لیست اموال خاتمی به عنوان رئیس جمهور رسانه ای نشد Ùˆ اصلا این موضوع از زمان اØمدی نژاد مد شد.
رئیس دÙتر رئیس جمهور وقت ØªØµØ±ÛŒØ Ù…ÛŒ کند: Øتی من نیز لیست اموال اظهار شده از سوی آقای خاتمی را ندیدم Ùˆ این لیست در اختیار قوه قضائیه قرار دارد Ùˆ در اسناد آنها موجود است.
بنابر این گزارش، با این اظهارنظر ابطØÛŒ مشخص Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ هیچ کس لیست اموال خاتمی را ندیده است Ùˆ لیست اموال رئیس دولت های Ù‡Ùتم Ùˆ هشتم ایران در بایگانی دÙتر رئیس قوه قضائیه همچنان دور از چشم رسانه ها نگهداری Ù…ÛŒ شود.
اØمدی نژاد سنت Ø´Ú©Ù†/ تنها رئیس جمهوری Ú©Ù‡ لیست اموالش را عمومی اعلام کرد
«بر اساس اصل 142 قانون اساسی…» این اولین سطر از نامه ای بود Ú©Ù‡ در روزهای ابتدایی دولت نهم از سوی دÙتر Ù…Øمود اØمدی نژاد ،رئیس جمهور سابق به دÙتر رئیس قوه قضائیه ارسال شد.
اØمدی نژاد همانطور Ú©Ù‡ ابطØÛŒ رئیس دÙتر خاتمی در دوران ریاست جمهوری Ú¯Ùته، اولین رئیس جمهور بود Ú©Ù‡ Ø·ÛŒ این نامه لیست اموالش را به صورت علنی به رئیس قوه قضائیه وقت اعلام کرد.
رئیس جمهور سابق در نامه اش اموال خود در سال 84 را اینگونه اظهار کرد:
1- یک باب منزل مسکونی به مساØت 175 متر، با 127 متر مربع زیربنا، 40 سال سابقه ساخت در منطقه‌ نارمک تهران
2- Øساب جاری بانک ملت شعبه دانشگاه علم Ùˆ صنعت ایران برای دریاÙت Øقوق از دانشگاه
3- Øساب جاری بانک ملی شعبه‌ وزارت کشور مربوط به دوره‌ استانداری اردبیل Ú©Ù‡ در Øال Øاضر موجودی ندارد
4- یک دستگاه اتومبیل Ù¾Ú˜Ùˆ 504 مدل 1977 سÙید رنگ
5- دو خط تلÙÙ† ثابت شهری
این ها همه دارایی های اØمدی نژاد در سال 84 بود Ùˆ رئیس جمهور سابق با سنت Ø´Ú©Ù†ÛŒ های معرو٠خود،‌ در این مورد نیز نیز روش نوینی را ابداع کرد.
اموال اØمدی نژاد اما در آخرین روزهای دوران 8 ساله ریاست جمهوری اش نیز خبرساز شد Ùˆ به عنوان آخرین اخبار از رئیس جمهور دولت دهم بر روی خروجی پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری قرار گرÙت.
اØمدی نژاد Ø·ÛŒ نامه ای به رئیس قوه قضائیه اموال خود Ùˆ تغییرات صورت گرÙته در آنرا در آخرین روز ریاست جمهوری اش، اینگونه به رئیس قوه قضائیه اظهار کرد: در اجرای اصل یکصد Ùˆ چهل Ùˆ دوم قانون اساسی Ùˆ پیرو اعلام اموال اینجانب در سال 1384 به اطلاع Ù…ÛŒ رساند Ú©Ù‡ در این مدت تغییری Ú©Ù‡ در اموال اینجانب پدید آمده است بازسازی Ùˆ نوسازی منزل مسکونی قدیمی نارمک است Ú©Ù‡ با Ú©Ù…Ú© همسر Ùˆ Ùرزندان Ùˆ با استقراض از بانک Ùˆ همچنین صندوق نهاد Ùˆ برخی بستگان چهار واØد Øدود یکصد متر مربعی اØداث گردیده Ú©Ù‡ با Ùرزندان در آن سکونت داریم. مساØت زمین 175 متر مربع Ùˆ زیربنای Ùرسوده قبلی Øدود 130 متر مربع بوده است.
بنابر این گزارش، اعلام عمومی لیست اموال رئیس جمهور شاید برای اولین Ùˆ آخرین بار در دولت اØمدی نژاد رخ داده باشد، مگر اینکه رئیس دولت یازدهم هم بخواهد در این مورد Øداقل راه اØمدی نژاد را برود.
البته این نکته نیز باید مورد توجه باشد Ú©Ù‡ اعلام عمومی اموال رئیس از سوی ÙˆÛŒ بدون Ø´Ú© Ù…ÛŒ تواند تاثیر مهمی بر روی اÙکار عمومی داشته باشد Ùˆ جامعه با توجه به میزان دارایی رئیس جمهور برگزیده خود، میزان مردمی بودن ÙˆÛŒ را خواهند سنجید.